CHÚNG TÔI MANG QUÊ HƯƠNG
VÀO CHO ĐỒNG ĐỘI
Bút ký: TÔ LAN
Là chiến sỹ của Trung đoàn 27 từng chiến đấu tại Quảng Trị năm 1972, tôi vinh hạnh được tham gia cuộc hành hương “mang quê hương vào cho đồng đội”do cựu chiến binh Trung đoàn tổ chức. Thật cảm động khi chứng kiến đoàn hành hương ra đi từ các tỉnh thành cả nước, mang theo đất, nước và sản vật mọi miền quê về hội quân ở Nam Đàn để nhận thêm đất thiêng quê Bác mang vào chiến trường xưa cho Liệt sỹ đã tan vào lòng đất..
Nặng nghĩa tình quê Bác...
Nhớ lại ngày anh Lê Bá Dương, tác giả của bài thơ tứ tuyệt “Lời người bên sông cùng anh Lê Hoàng Tám và tôi trên đường về Nam Đàn tiền trạm. Trên đường đi, anh em chúng tôi chung niềm trăn trở: Liệu trong bộn bề công việc, Nam Đàn có tạo điều kiện để chúng tôi thực hiện đúng kịch bản đã chuẩn bị hay không? Nhưng thật bất ngờ, chỉ qua cuộc điện thoại báo cáo với Trưởng ban dân vận huyện ủy trước 30 phút đồng hồ, đến nơi đã thấy Phó bí thư huyện ủy Phạm Xuân Quang và Chánh văn phòng huyện ủy Vương Hồng Thái tạm dừng buổi làm việc với đoàn doanh nghiệp về đầu tư ở Nam Đàn để chờ đợi chúng tôi. Bất ngờ hơn đó là sự đồng cảm xẻ chia của các đồng chí lãnh đọa huyện Nam Đàn khi chỉ mới nghe anh Lê Bá Dương, báo cáo mục đích, ý nghĩa và kịch bản chuyến hành hương, anh Phạm Xuân Quang đã chỉ thị cho Văn phòng chuẩn bị ngay cuộc họp với sự tham gia đầy đủ của các Ban ngành quân, dân, chính Đảng triển khai kế hoạch và có những đề xuất bổ sung hoàn thiện hơn cho kịch bản. Phó bí thư huyện ủy còn coi việc anh em cựu chiến binh Trung đoàn 27 chọn quê Bác làm nơi hội quân xuất phát hành hương làm sự mở đầu cho các hoạt động kỷ niệm 65 năm ngày TBLS của huyện Nam Đàn. Anh còn đích thân cùng chúng tôi về xã Nam Anh chủ trì làm việc với Đảng ủy, UBND xã và tất tả cùng địa phương chuẩn bị đón tiếp “Bộ đội về làng”.
Xã Nam Anh những ngày chuẩn bị thật sôi động: Xóm xã, cựu chiến binh lập phương án bảo vệ, dẫn đường, đón bộ đội về từng nhà dân. Chị em phụ nữ và đoàn thanh niên tập luyện văn nghệ để chuẩn bị cho đêm giao lưu. Bộ phận chính sách của xã chuẩn bị đất, nước, đặc sản quê hương để cho đoàn hành hương mang vào chiến trường xưa cho Liệt sỹ.v.v.
Đến giờ G (chiều 27/4/2012), Nam Anh rực rỡ băng cờ chào đón bộ đội về làng. Hơn 600 cựu chiến binh trung đoàn 27 chúng tôi trong trang phục giải phóng quân, đội mũ tai bèo từ mọi miền Tổ Quốc lần lượt hội quân về Nam Anh trong niềm xúc động của tình quân dân cá nước. Đến ngã ba Xuân Hòa, chúng tôi thấy lực lượng của huyện đội Nam Đàn trang phục chỉnh tề túc trực chào đón và lần lượt dẫn đường từng chuyến xe của đoàn hành hương về địa điểm hội quân. Tiếp đó là anh em CCB, phụ nữ, thanh niên, cán sự các xóm xã Nam Anh theo kế hoạch từ trước, đưa bộ đội về từng nhà dân. Nam Anh rợp màu xanh quân phục giải phóng. Nam Anh thắm đượm nghĩa tình người dân quê Bác.
Chiều và đêm 27/4 người dân Nam Anh và gần 600 cựu chiến binh chúng tôi đã làm tái hiện lại cảnh đón bộ đội về làng như 44 năm về trước, nơi đây từng đón chào bộ đội về làng thành lập Trung đoàn 27 và đưa tiễn Trung đoàn vào Nam chiến đấu. Chúng tôi được cùng ăn, cùng ở với dân, cũng giao lưu văn nghệ chào mừng và cảnh đón tiếp, bịn rịn tiễn đưa... Chỉ khác là lần này, những người lính chúng tôi trở về tóc đều đã ngả màu sương và Nam tiến khởi nguồn từ quê Bác lần này, chúng tôi không phải mang theo gươm súng, quân lương quê Bác mà nhận từ người dân Nam Dàn những nắm đất, những bình nước giếng, nước ao làng mang vào Nam cho Liệt Sỹ và những lời nhắn gửi dặn dò trong nước mắt rưng rưng. Rời Nam Anh với sự dẫn đường của CSGT huyện, đoàn chúng tôi về viếng mẹ Việt Nam Hoàng Thị Loan, về Kim Liên báo cáo với Bác, nhận đất vườn nhà Bác, nước giếng Cốc, nước sông Lam do phó bí thư Phạm Xuân Quang trao gửi.
Đất nước và sản vật quê Bác do người dân Nam Anh và phó bí thư huyện ủy Nam Đàn trao cho đoàn, được nhập vào đất tổ Hùng Vương Phú Thọ, đất xứ Lạng, đất hoàng thành Thăng Long, Nước sông Hồng, nước sông Lục đầu Giang, gạo Thái Bình, đất Tây Nguyên, đất nước Bến Nhà Rồng.... mà anh em cựu chiến binh các miền mang đến. Đó là những báu vật quê hương mà chúng tôi có nghĩa vụ mang trọn vẹn vào chiến trường xưa cho các Liệt sỹ.
Ra đi từ quê Bác trong cảm xúc trào dâng, chúng tôi mang theo hình ảnh anh Phạm Xuân Quang và cán bộ nhân dân Nam Đàn, đầu trần dưới nắng hè như đổ lửa đưa tiễn chúng tôi với những bàn tay vẫy vẫy xiết mấy ân tình.
Nam Anh (ảnh dưới)
... nghĩa tình của những nơi
đoàn hành hương dừng chân
Rời quê Bác với bao ân tình, chúng tôi hành quân vào Hà Tĩnh. Hàng trăm cựu chiến binh ứa tràn nước mắt khi bà con Hà Tĩnh đã chuẩn bị sẵn những gói to nhỏ như gói cả “Hà Tĩnh mình thương” chờ đợi để gửi cho đoàn hành hương mang vào cho Liệt sỹ. Đó là nước sông La, đất Hồng Lĩnh, đất Thành Sen, gạo quê, bánh cu đơ... đượm nghĩa tình lòng người Hà Tĩnh. Ủy viên Trương Đảng, Bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Thanh Bình, Thiếu tướng tỉnh đội trưởng Hà Tĩnh Nguyễn Đức Tới đích thân đón tiếp và tiễn đoàn, làm sống lại trong lòng các thế hệ cựu chiến binh hình ảnh bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh Nguyễn Văn Linh và bà con Hà Tĩnh tiễn đưa trung đoàn 27 vào mặt trận 44 năm về trước.
Về Lệ Thủy Quảng Bình, tôi ngập tràn cảm xúc cùng các anh chị cựu chiến binh thế hệ trước tôi về tình quân dân thủa “Một khẩu súng giữ hai trời Nam – Bắc / Một dấu chân in màu đất hai miền”. Tại đây, sau khi tái diễn lại cảnh “đón bộ đội về làng”, đoàn hành hương được các mẹ, các chị trao nước sông Nhật Lệ, đất vườn nhà Liệt Sỹ, đất vườn nhà Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người anh cả của QĐNDVN mang vào cho Liệt sỹ với những lời dặn dò như thời “ ăn cơm Bắc - đánh giặc Nam”.
Về Vĩnh Linh mảnh đất giới tuyến thời đất nước chia cắt, đoàn hành hương được CSGT dẫn đường hướng về vùng tây Nam, vượt sông Bến Hải, qua Do Linh xuyên rừng về rừng núi Hồ Khê Cam Tuyền Quảng Trị, nơi các thế hệ đàn anh của tôi chiến đấu thời những năm 1968 – 1970 với giặc Mỹ.
Đất nước và sản vật của bà con Hà Tĩnh (ảnh trên).
Tiết mục văn nghệ của bà con Dương thủy chào đón đoàn (ảnh dưới)
Đồng đội ơi! Chúng tôi mang quê hương
vào cho các anh đây
Rừng Hồ Khê Cam Tuyền Cam Lộ tĩnh lặng bỗng xào xạc như tiếng đồng đội tôi. Cả đoàn quân tỏa vào cánh rừng nơi đồng đội nằm lại đã hơn 40 năm. Chúng tôi lại mắc võng ngủ đêm trong rừng cùng Liệt sỹ như chuyến hành hương “ấm rừng đồng đội” năm 2009. Có khác là đêm ấy có thêm Lễ nhập thủy, nhập thổ linh thiêng. Sau Lễ nhập thủy, nhập thổ cảm động ấy, các cựu chiến binh đem đất nước và sản vật quê hương rải khắp cánh rừng. Đêm khuya sau tiếng hát của câu lạc bộ “đồng đội ơi” của nam nữ cựu chiến binh Hà Nội, làm tái hiện lại hình ảnh đoàn văn công quân khu Trị Thiên ngày nào là sự tĩnh mịch của rừng xanh, tôi nghe các cựu chiến binh đàn anh, những người từng đánh Mỹ ở Hồ Khê thì thầm gọi tên Liệt Sỹ, khiến tôi bồi hồi không sao ngủ được. Tôi nghe rất rõ những cánh võng đu đưa sau những tiếng gọi tên liệt sỹ thì thầm ấy. Nghĩa cử rải đất, nước và sản vật mọi miền, ngủ rừng và những tiếng gọi thầm thì tên Liệt sỹ hẳn ấm lòng các anh đã yên nghỉ trong lòng đất Hồ Khê.
Hình ảnh xúc động không cầm nổi nước mắt là ngay tại rừng núi Hồ Khê đêm ấy, một phụ nữ ngực ôm tấm hình Liệt Sỹ đi khắp cánh rừng, tìm gặp hơn 600 cựu chiến binh tìm kiếm thông tin Liệt sỹ là người thân. Một hình ảnh cảm động khác là cựu ciến binh Nguyễn Trọng Tam, tay cầm bản đồ địa hình, đạp phương vị, băng rừng dẫn đoàn thân nhân Liệt Sỹ Nguyễn Văn Thuận quê Yên Thành Nghệ An về đúng nơi năm 1970 anh và Nguyễn Văn Thuận cùng đơn vị chiến đấu. Trận đánh không cân sức ngày ấy, ta bắn cháy 16 xe tăng địch, diệt hàng chục tên Mỹ, nhưng Nguyễn Văn Thuận cùng hàng chục cán bộ chiến sỹ Trung đoàn 27 đã anh dũng hy sinh. Thi thể các liệt sỹ bị quân Mỹ gom về chất thành đống và vùi chung trong hố đạn đại bác. Hơn 30 năm sau, tại nơi các Liệt sỹ hóa vào lòng đất, nhân dân Cam Lộ và cựu chiến binh Trung đoàn 27 đã dựng bia tưởng niệm để giờ đây, Hồ Khê trở thành một địa chỉ đỏ của cuộc hành hương mà chúng tôi chọn để ngủ rừng cùng các anh và hàng trăm liệt sỹ khác.
Lại hành quân xa dần rừng núi Hồ Khê, đoàn hành hương về xuôi và chia nhỏ về dừng chân ở Hải Thượng, Hải Phú, An Đôn, Nham Biều, Bích La, thành cổ....những tên đất tên làng thân thuộc với chúng tôi từng gắn liền với chiến công và những hy sinh mất mát của một thời Quảng Trị. Về đâu cũng thấm đẫm nghĩa tình của người dân Quảng Trị. Về đâu đoàn hành hương cũng kính cẩn dâng hương hoa tại các Nghĩa trang Liệt Sỹ và trao quỹ học bổng “quá khứ dưỡng tương lai” cho học sinh và “quỹ hương hỏa” cho đồng đội là cựu chiến binh địa phương chúng tôi dừng chân.
Đêm mồng 1/5/2012- một đêm sau Lễ kỷ niệm 40 năm giải phóng Quảng Trị, 37 năm giải phóng miền Nam- đoàn chúng tôi kính cẩn tổ chức Lễ nhập thổ, nhập thủy và thả hoa tại bến Bắc sông Thạch Hãn với sự tham gia của Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, nguyên UVTW Đảng, thứ trưởng Bộ Quốc phòng, nguyên Trung đoàn Trưởng Trung đoàn 27 năm 1972 và lãnh đạo tỉnh Quảng Trị cùng đông đảo nhân dân TX Quảng Trị. Tên đất, tên nước các dòng sông, sản vật mọi miền và đất thiêng quê Bác mà chúng tôi được nhân dân và lãnh đạo các địa phương khắp cả nước trao gửi mang vào, được lần lượt xướng lên và thả xuống dòng sông cùng với vô vàn hoa tươi và đèn hoa đăng làm sáng rực cả đôi bờ Thạch Hãn. Giữa dòng sông trên dăm con thuyền nhỏ, các cựu chiến binh Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng, Phú Thọ, Hà Nội.... đầu đội những dàn hoa, tay cầm những bình sành sứ đựng nước sông Hồng, sông Thái Bình, sông Lục đầu Giang... cùng những gói đất và sản vật mọi miền, thắp hương khấn niệm:
- “đồng đội ơi! Chúng tôi đưa quê hương vào cho các anh đây !” rồi nghiêng mình thả tất cả xuống dòng sông.
Tôi nghe ngân lên từ dòng sông tiếng những người lính trẻ. Dường như cùng chung cảm nhận ấy, một người đồng đội già đứng bên tôi nấc lên: “ Thiêng quá! Đông đội chúng ta nghe thấy rồi đấy”, rồi ông khóc như một đứa trẻ. Tôi ôm lấy ông, hai người lính ôm lấy nhau bên dòng sông Thạch Hãn rực rỡ hoa, đăng. Tôi cứ ôm ông trong vòng tay và để vậy cho nước mắt ông ướt đầm vai áo.
Niềm mong ước
Đêm bên bờ Thạch Hãn cùng chuyến hành hương “đưa quê hương vào cho đồng đội”, tôi lặng lẽ đắm chìm trong cảm xúc và thấm thía hơn tiếng gọi quê hương. Chưa bao giờ tôi thấy tiếng gọi Quê hương thiết tha và thiêng liêng đến vậy. Bỗng lời thơ ai đó vang lên trong tâm trí tôi: “Ôi quê hương có muôn vàn định nghĩa/ một tiếng ru hời của mẹ, một mùi hương/ Một trái cây chín vườn thời thơ bé/ một nụ hôn nồng trên mí mắt người thương...”. Đoàn hành hương chúng tôi không chỉ mang theo “tiếng ru hời của mẹ”, “trái cây chín”, “nụ hôn nồng trên mi mắt” mà còn mang theo đất, nước, sản vật của quê hương và đất thiêng quê Bác vào cho đồng đội.
Lặng mình bên bến thả hoa, tôi thầm nghĩ: Lễ Hội thả hoa trên sông Thạch Hãn được bắt nguồn từ nghĩa cử của những cựu chiến binh suốt hơn mười năm, đã lan tỏa thấm sâu vào tâm thức mọi người dân, trở thành Lễ hội lớn tưởng nhớ những người ngã xuống và tan vào những dòng sông. Thế rồi tôi mong ước: Những cuộc hành hương “mang quê hương vào cho đồng đội” mà chúng tôi đã và sẽ tiếp tục thực hiện sẽ dần lan tỏa, thấm sâu để trở thành Lễ hội lớn của dân tộc tưởng nhớ và tri ân đồng chí, đồng bào hy sinh tan vào lòng đất nước chiến trường xưa, vì độc lập tự do của Tổ Quốc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét